Taaldorp360 brengt spreekvaardigheid leerlingen tot leven
Met Taaldorp360 kun je als docent spreekvaardigheid op een laagdrempelige manier structureel integreren in het lesprogramma. Via de online omgeving ontmoeten leerlingen échte locals en leren ze te spreken door te doen. In dit artikel lees je hoe het Haags Montessori Lyceum Taaldorp360 inzet en hoe je als docent door Taaldorp360 meer een coachende rol kunt aannemen.
‘Een taal leren betekent dat je jezelf in die taal kunt uitdrukken’
‘Activerend, op maat en levendig.’ Zo karakteriseert Marieke Korczak Taaldorp360 van Schoolblocks. Met dit digitale lesmateriaal kunnen leerlingen zelfstandig oefenen met spreken in het Duits, Engels en Frans alsof ze in het buitenland zijn. Marieke is zelf docent Frans voor de onderbouw aan het Haags Montessori Lyceum. Zij gebruikt Frans Taaldorp360 om spreek- en gespreksvaardigheid structureel in te bedden in haar lesprogramma.
‘Ik wil graag een gesprekje kunnen voeren’
Vraag je aan leerlingen wat ze graag willen leren tijdens hun lessen Frans, dan zeggen ze vrijwel allemaal dat ze graag een gesprekje willen kunnen voeren. ‘En dat is ook de voornaamste vaardigheid’, vindt Marieke. ‘Een taal leren betekent dat je jezelf in die taal kunt uitdrukken. Het is toch magisch als je in Frankrijk komt en je kunt daar iets zeggen. Dat leer je alleen maar door het te doen.’
Taal en cultuur komen tot leven
Een van de kenmerken van Taaldorp360 is de levendige en realistische opzet. Zo bestaat Frans Taaldorp360 uit ruim 50 scènes, opgenomen in Bordeaux, Lille en Parijs. Aan de hand van verschillende thema’s gaan leerlingen virtueel in gesprek met locals. Een 360-graden-video zorgt ervoor dat ze tijdens dat gesprek kunnen rondkijken op bijvoorbeeld een terras in Lille, zich naast het Louvre bevinden of uitkijken over de rivier de Garonne. Marieke: ‘Dat doe-gedeelte vinden leerlingen leuk. En de mensen in de video’s spreken gewoon Frans zoals ze altijd doen. Ze spreken niet makkelijker voor de leerlingen. Dat maakt het wel echt.’
Spelvormen in Taaldorp360
Taaldorp360 is opgebouwd uit verschillende lesfases en spelvormen. De eerste lesfase is voorbereiden. Die bestaat onder meer uit de spelvormen luisteren en woorden in de juiste volgorde slepen om een correcte antwoordzin te maken.
Bij het tweede onderdeel, het gesprek, komt de uitspraak in verschillende spelvormen om de hoek kijken. Een local stelt een vraag, de leerling leest het antwoord vanaf het scherm voor. Vernuftige spraakherkenningssoftware controleert de uitspraak. Is die correct, dan kleurt de antwoordzin groen en hoort de leerling een ‘next-level’ geluidje. Door naar de volgende vraag.
‘Dat werkt ontzettend motiverend’, lacht Marieke. ‘Vorig jaar zag ik leerlingen in klas 3 havo/vwo steeds fanatieker worden met een zin. Zeker bij lange zinnen zul je echt zorgvuldig moeten spreken. Dat leidt ertoe dat leerlingen hun spreekvaardigheid echt fanatiek oefenen.’
In de volgende spelvorm van het gesprek wordt het lastiger. Een leerling ziet enkel de Nederlandse vertaling van het antwoord en moet in het Frans antwoorden. Deze gesprekken worden opgenomen en geüpload in de leeromgeving, waar Marieke ze kan terugluisteren.
De ultieme test van de spreek- en gespreksvaardigheid vindt plaats bij de spelvormen in de derde lesfase: vrij spreken. ‘Een leerling kan dit alleen doen’, vertelt Marieke. ‘Bijvoorbeeld aan de hand van een weerkaart in het Frans uitleggen wat het weer in Nederland is. Maar leerlingen gaan ook met elkaar in gesprek en kunnen de zinnen gebruiken die ze in de voorgaande lesfases hebben geleerd. De opname van dit gesprek is het eindproduct van de betreffende scène.’
Maatwerk over de volle breedte
Toen Marieke voor het eerst hoorde over Taaldorp360 was ze direct enthousiast. Ze dacht dan ook graag mee over het product. ‘Wat ik als docent belangrijk vind, is dat het zo weinig mogelijk extra werk oplevert en gebruiksvriendelijk is. Maar ook dat het past binnen het programma en dat de thema’s en sleutelzinnen aansluiten bij de veelgebruikte methodes Frans. De thema’s zijn ook gekoppeld aan het ERK. Voor Frans zijn dat momenteel de niveaus A1, A2 en B1.’
Ook de leerlingen zijn serieus betrokken bij de ontwikkeling. Tijdens een pilot in klas 3 konden zij aangeven wat ze handig vonden. Op deze wijze koppelt Taaldorp360 wensen op het gebied van inhoud en functionaliteit uit het veld, slim aan elkaar.
Rol van de docent
Spreek- en gespreksvaardigheid écht oefenen zonder gebruiksvriendelijk hulpmiddel is of niet toereikend of gewoonweg onmogelijk in een grote klas. ‘Dit is echt ideaal’, vindt Marieke. ‘Zelfs in een klas met 30 leerlingen. Ze oefenen zelf en samen en zijn minder afhankelijk van mij. Ik heb als docent een coachende rol en ben er als ze vragen hebben.’
Een mooi voorbeeld is dat van het spreekvaardigheidsbewijs van leerlingen in de derde klas. ‘Op basis van scènes uit Taaldorp360 moeten ze in duo’s zes gesprekken voeren. Daar zit ik bij als toeschouwer. De opgenomen gesprekken uploaden ze als mp3’tje in de leeromgeving. Aan de hand daarvan bepaal ik het resultaat.’
Marieke heeft de indruk dat ze de spreek- en gespreksvaardigheid hier goed mee kan coveren. ‘Het staat bij mij gewoon in de planner. Als leerling weet je waar je aan moet werken. En collega’s in de bovenbouw zeggen: ‘Wat tof, hadden we dit maar eerder geweten.’ Hun leerlingen werken heel serieus naar hun mondeling toe. Taaldorp360 is dan een heel laagdrempelige manier, omdat het relatief eenvoudig begint, om leerlingen vertrouwen te laten opdoen.’
Structureel en aansprekend
Op het Haags Montessori Lyceum sluit vanaf dit jaar het fysieke taaldorp ook aan op Taaldorp360. Marieke: ‘Dat is voor alle leerlingen goed om te doen. Kijk ik naar mijn leerlingen in de tweede klas mavo/havo, dan vinden ze het heel spannend en opwindend.’ Door Taaldorp360 oefenen leerlingen het hele jaar door. Dat neemt wat van die spanning weg en zorgt voor consistentie en een betere uitspraak.’
Die structurele aanpak van spreek- en gespreksvaardigheid is de grote kracht van Taaldorp360. In het begin van het jaar deed Marieke met haar tweede klas simpele gesprekjes ‘bij de boulangerie’. ‘Daar kwamen leerlingen verkleed met snorren en hadden ze glazen wijn geknutseld. Hele toneelstukken hadden ze ervan gemaakt. Dat is super leuk, maar kan natuurlijk niet iedere week. Taaldorp360 geeft mij de kans om mijn leerlingen wel continu op een aansprekende manier te laten werken aan hun spreek- en gespreksvaardigheid.’